Polska


EDITH STEIN,
foto-edith-steinŻydówka, doktor filozofii, nawrócona na katolicyzm karmelitanka, urodzona 12 października 1891 r. Była najmłodszym dzieckiem Zygfryda Stein i Augusty Courant. W rodzinie tej było 11-ro dzieci, z których 4-ro zmarło wcześnie. Kiedy Edith nie miała jeszcze dwóch lat zmarł jej ojciec. Matka, kobieta energiczna lecz o łagodnym sercu poprowadziła zakład swego męża z dużym sukcesem. Była osobą bardzo pobożną i dokładnie przestrzegającą praw żydowskich.

 

Edith była wesołym i nadzwyczaj utalentowanym dzieckiem. Po ukończeniu szkoły narodowej w 1911 r. przenosi się do Hamburga i zamieszkuje u swojej siostry Else. Tu traci wiarę w Boga swoich ojców. Po powrocie z Hamburga za namową matki rozpoczyna naukę w Gimnazjum w Breslau (Wrocław). Po ukończeniu Gimnazjum w 1915 r. wstępuje na Uniwersytet również w Breslau. Studiuje historię, literaturę germańską i psychologię. Stąd wyjeżdża do Gottingen, aby u prof. Husserl studiować filozofię. Od 1916 do 1917 r. jest asystentką prof. Husserl. Również w 1917 r. promuje się z najwyższym wyróżnieniem jako doktor filozofii, prowadzi kursy ze studentami i publikuje pierwszą pracę. W pracy tej porusza nurtujące ją problemy sensu życia człowieka i zawarte w nim prawdy. Dlaczego istnieje człowiek ? Co jest sensem życia człowieka ? Dużą pomoc w odpowiedzi na te pytania czerpie z kontaktów z prof. Husserl i prof. Max Scheler.

 

Towarzystwo z którym obcowała składało się głównie z chrześcijańskich przyjaciół, a szczególny kontakt miała z kolegą ze studiów Reinach, który w 1917 r. zginął we Flandrii. Wdowę po swym koledze starała się Edith pocieszyć, ale wkrótce przekonała się, że jest to zbyteczne ponieważ tą wielką siłę w przetrwaniu trudnego dla niej okresu czerpie ze swej głębokiej wiary jako chrześcijanka.

 

Czytanie zeszytów św. Teresy z Avila utwierdziło Edith w przekonaniu, że powinna zostać chrześcijanką. 1-go stycznia 1922 r. przystępuje do chrztu w kościele katolickim w Bergzaber / Plac. Od 1922 do 1931 r. była nauczycielką nauk pedagogicznych i niemieckiego w Instytucie św. Magdaleny sióstr Dominikanek w Spiers. W swej pracy pedagogicznej dała się poznać jako postać o bardzo bogatej i silnej osobowości i przekonaniach religijnych. W swoich metodach wychowawczych kładła nacisk na prawdę, dobroć, człowieczeństwo, serdeczność, ale również na wartości kobiety tego czasu.

 

W prywatnym życiu była Edith całkiem zwyczajną, skromną i słabą osobą. Wiele godzin spędzała w klasztornej kaplicy głęboko zatopiona w modlitwie. Św. Eucharystia była Jej codzienną potrzebą. W 1932 r. otrzymuje stanowisko docenta w Niemieckim Instytucie Nauk Pedagogicznych w Munster. W 1933 r. zmuszona jest zrezygnować z tego stanowiska, ponieważ Naziści odbierają prawo nauczania Żydom. 14-go października 1933 r. wstępuje do Klasztoru Karmelitanek w Keulen. Uczynić to właściwie zamierzała już w 1922 r. Przy wdzianiu habitu zakonnego 15-go kwietnia 1934 r. otrzymuje imiona Teresa, Benedykta a cruce: Teresa pobłogosławiona przez Krzyż. Od tej pory prowadzi spokojne życie klasztorne modląc się i dokładnie, ale z pokorą wypełniając obowiązki. Wielkanoc, kwiecień 1938 r. składa wieczyste ślubowanie. W tym samym roku 31-go grudnia musi uchodzić do Holandii, ponieważ w Niemczech gwałtownie zaczęło się prześladowanie ludności żydowskiej. Przez zaprzyjaźnionego lekarza udaje się Jej przekroczyć granicę a następnie schronić w Klasztorze Karmelitanek w Echt. W jakiś czas później dociera do Echt Jej siostra Rosa, która po śmierci matki w 1936 r. przeszła również na wiarę katolicka. Rosa była odźwierną w klasztorze. W 1940 r. Niemcy napadają na Holandię i tu też zaczęło się prześladowanie ludności żydowskiej. Po odczytaniu listu biskupów holenderskich, w którym zawarty był sprzeciw deportacji Żydów, Edith Stein i Jej siostra zostały ujęte przez gestapo w Echt. Była to niedziela 2-go sierpnia 1942 r. około godz. 17.00. Na ul. Peyerstraat oczekiwał samochód, do którego pod eskortą dwóch uzbrojonych w karabiny żołnierzy zostały doprowadzone a następnie przetransportowane do Westerbork. W kilka dni później były już w drodze do Auschwitz (Oświęcim). 9-go sierpnia zostały stracone w komorze gazowej w obozie w Birkenau. W obozie, który powstał po przebudowie gospodarstwa rolnego pod nazwą „Biały Dom”. Papież Jan Paweł II w czasie wizyty w Keulen 1-go maja 1987 r. zaliczył Edith Stein w poczet błogosławionych. 11-go października 1998 r. została ogłoszona jako święta, aby być przykładem dla współczesnego człowieka.

 

MODLITWA

Boże, za wstawiennictwem ś. Siostry Edith Stein prosimy Cię, spójrz łaskawie z wysokości na Twój lud w naszych dniach. Wielu ludzi jest w poszukiwaniu źródła swego istnienia. Zechciej im za przykładem św. siostry Edith Stein wskazać drogę do Jezusa Chrystusa Syna Twego, który dla zbawienia wszystkich ludzi cierpiał i umarł na krzyżu a trzeciego dnia zmartwychwstał. On nam do Ciebie tą drogę utorował a św. siostra Edith Stein to wszystko w pokorze uznała. Pozwól i nam też to wszystko zrozumieć. Oto prosimy Cię Panie przez Chrystusa Pana naszego. Amen.

edith-stein-route-uit-folder-route

I

Kościół św. Landryka z 14-go wieku w stylu gotyckim z tryptykiem Edith Stein i Jej oryginalną szatą liturgiczną.

kransen-dodenherdenking

II

Klasztor Karmelitanek ul. Bovenstestr. 48.

Tablica upamiętniająca zaliczenia Edith Stein w poczet błogosławionych.

( Joop Utens, 1987).

Witraże z wizerunkiem Edith Stein.

(E. Laudy, 1992).

edith-stein-tegel-uit-folder-route

III

Pomnik upamiętniający ogłoszenie Edith Stein świętą, podarowany przez „Lions Echt”

(J.A. Schreus, A.J. Gottgens, 1998).

edith-stein-fotos-uit-folder-route

IV

Dom Gminy Echt.

Pomnik upamiętniający wojnę.

(Joop Utens, 1980).

monument-voor-kerkedith-stein-landricuskerk

V

Tablica pamiątkowa dla ulicy Peyerstr. 16.

(Joop Utens, 1999).

 

VI

OPIS TRASY  “Cultuurhuis Edith Stein”

Początek tej trasy zaczyna się od Nieuwe Markt w Echt. Przy okazji zwiedzania można w tym miejscu zaparkować auto. Nieuwe Markt jest dość wyraźnie zaznaczony na tej karcie. W odległości ok. 450 m. od stacji kolejowej zaczyna się, też łatwy do odnalezienia punkt startowy naszej marszruty.

 

 

 

 

 

 

SZLAKIEM EDITH STEIN

 

1. Dom Gminy – Pomnik upamiętniający wojnę.

Jest to pomnik upamiętniający wszystkich pomordowanych w czasie wojny mieszkańców Echt, jak również Edith i Rosa Stein.

 

2. Tablica pamiatkowa – Peyerstraat.

Przy domu nr 16 znajduje się tablica pamiątkowa. Z tego miejsca gestapo zabrało Edith i Jej siostrę Rosa.

Następnie wędrujemy dalej w kierunku ul. Bovenstestraat.

 

3. Klasztor Karmelitanek.

Przy ulicy Bovenstestraat znajduje się Klasztor Karmelitanek, którego Kaplica jest codziennie otwarta.

Z prawej strony mijamy ul. Gelresttraat. Zaraz po tym, po lewej stronie przechodzimy w Hofakker. Po wejściu w ul. Harlindestraat skręcamy jeszcze raz w lewo i wreszcie odnajdujemy ul. Edith Stein. Ulica ta położona jest z tyłu za Klasztorem. Wracamy z powrotem na ul. Bovenstestraat i idziemy w kierunku Plats/Vrijthof.

 

4. Kościół św. Landryka.

Wchodząc na plac kościelny zauważamy pomnik poświęcony pamięci Edith Stein.

Jako ostatni punkt naszej wędrówki odwiedzając Kościół możemy obejrzeć tryptyk.

 

VII ŻYCIORYS

Edith Stein, urodzona 11-go października 1891 r. w Breslau (Wrocław). Była 11-tym dzieckiem Zygfryda i Augusty Stein- Courant, znanych z pobożności. Żydów. Edith była dobra studentka. Po ukończeniu Gimnazjum studiowała historię, psychologię i filozofię. Fascynowało Ją poszukiwanie prawdy o człowieku. W 1913 r. przenosi się do Gottyngen, aby studiować filozofię u prof. Edmunda Husserl. Uwieńczeniem tych studiów w 1916 r. we Freiburg był dyplom z najwyższym wyróżnieniem. Inne aspekty Jej bogatego życia to docentura (w Breslau, Spies, Munstern), asystentura u prof. Husserl i ćwiczenia w modlitwie, w której znajdowała duże wsparcie. Posiadanie daru łaski Bożej pomagało Jej w słuchaniu, pomaganiu i służeniu. Ważnym punktem w Jej życiu było przejście na wiarę katolicką. Pomysł ten a zarazem postanowienie zrodziły się po przeczytaniu autobiografii św. Teresy z Avila. 1-go stycznia 1922 r. w Bergzaberen przystępuje do chrztu i na chrzcie wybiera imię Teresa. 14-go października 1933 r. uspokojona wewnętrznie wstępuje do Klasztoru Karmelitanek w Keulen. Spod Jej ręki wychodzi wiele książek. W Klasztorze w Echt pisze swą ostatnia pracę „Nauka o Krzyżu”. Zajmuje Ją wciąż sprawa poprawienia pozycji kobiety. Od 31-go grudnia 1938 do 2-go sierpnia 1942 r. dużo czasu spędza w murach klasztornych przy ulicy Bovenstestraat w Echt. 2-go sierpnia 1942 r. razem z siostrą im. Rosa zostają aresztowane przez gestapo a następnie deportowane do obozu zagłady w Auschwitz (Oświęcim), gdzie giną męczeńską śmiercią w komorze gazowej. Przyczyną deportacji było odczytanie listu Episkopatu holenderskiego w dniu 26-go lipca 1942 r., w którym mocno zaprotestowano przeciw prześladowaniu ludności żydowskiej.

 

W dniu 1-go maja 1987 r. w Keulen, Papież Jan Paweł II zaliczył Karmelitankę siostrę Teresę Benedyktę od Krzyża w poczet błogosławionych.

11-go października 1998 r. na placu św. Piotra w Rzymie Papież Jan Paweł II ogłosił Ją świętą.

Z tej okazji 25-go października 1998 r. w Holandii odbyła się uroczystość w Kościele św. Landryka w Echt. Po tej uroczystości ulicami przeszedł milczący pochód, zamykający przy Klasztorze Karmelitanek w Echt jedną z największych manifestacji.

 

VIII CYTATY

 

  1. Są sprawy, które nawzajem można lepiej bez słów zrozumieć.
    (Edith Stein)
  2. Co nie leżało w moich planach włożył w nie Bóg.
    (Edith Stein)
  3. Naukę o Krzyżu możesz tylko wtedy urzeczywistnić, kiedy ten krzyż dokładnie cieleśnie doświadczysz.
    (Edith Stein)
  4. W ukrytym życiu też blask Światła doświadczyć. Spokojnym być a jednak pełnym ciepła.
    Z „Edith Stein” H. Held
  5. Towarzystwo im. Dr Edith Stein NL.

 

Relacja bankowa Towarzystwa: ABN-AMRO:
IBAN: NL23ABNA0437548813
BIC: ABNANL2A

Sekretariat: Pani J.B.E.M. Stassen-Myyrers

Berkelaarsweg 27, 6101 AV Echt

Telefon: 0475-482136 kom. 06-51085179

E-mail: jen.stassen@wxs.nl


Szukanie