Polska
EDITH STEIN,
Żydówka, doktor filozofii, nawrócona na katolicyzm karmelitanka, urodzona 12 października 1891 r. Była najmłodszym dzieckiem Zygfryda Stein i Augusty Courant. W rodzinie tej było 11-ro dzieci, z których 4-ro zmarło wcześnie. Kiedy Edith nie miała jeszcze dwóch lat zmarł jej ojciec. Matka, kobieta energiczna lecz o łagodnym sercu poprowadziła zakład swego męża z dużym sukcesem. Była osobą bardzo pobożną i dokładnie przestrzegającą praw żydowskich.
Edith była wesołym i nadzwyczaj utalentowanym dzieckiem. Po ukończeniu szkoły narodowej w 1911 r. przenosi się do Hamburga i zamieszkuje u swojej siostry Else. Tu traci wiarę w Boga swoich ojców. Po powrocie z Hamburga za namową matki rozpoczyna naukę w Gimnazjum w Breslau (Wrocław). Po ukończeniu Gimnazjum w 1915 r. wstępuje na Uniwersytet również w Breslau. Studiuje historię, literaturę germańską i psychologię. Stąd wyjeżdża do Gottingen, aby u prof. Husserl studiować filozofię. Od 1916 do 1917 r. jest asystentką prof. Husserl. Również w 1917 r. promuje się z najwyższym wyróżnieniem jako doktor filozofii, prowadzi kursy ze studentami i publikuje pierwszą pracę. W pracy tej porusza nurtujące ją problemy sensu życia człowieka i zawarte w nim prawdy. Dlaczego istnieje człowiek ? Co jest sensem życia człowieka ? Dużą pomoc w odpowiedzi na te pytania czerpie z kontaktów z prof. Husserl i prof. Max Scheler.
Towarzystwo z którym obcowała składało się głównie z chrześcijańskich przyjaciół, a szczególny kontakt miała z kolegą ze studiów Reinach, który w 1917 r. zginął we Flandrii. Wdowę po swym koledze starała się Edith pocieszyć, ale wkrótce przekonała się, że jest to zbyteczne ponieważ tą wielką siłę w przetrwaniu trudnego dla niej okresu czerpie ze swej głębokiej wiary jako chrześcijanka.
Czytanie zeszytów św. Teresy z Avila utwierdziło Edith w przekonaniu, że powinna zostać chrześcijanką. 1-go stycznia 1922 r. przystępuje do chrztu w kościele katolickim w Bergzaber / Plac. Od 1922 do 1931 r. była nauczycielką nauk pedagogicznych i niemieckiego w Instytucie św. Magdaleny sióstr Dominikanek w Spiers. W swej pracy pedagogicznej dała się poznać jako postać o bardzo bogatej i silnej osobowości i przekonaniach religijnych. W swoich metodach wychowawczych kładła nacisk na prawdę, dobroć, człowieczeństwo, serdeczność, ale również na wartości kobiety tego czasu.
W prywatnym życiu była Edith całkiem zwyczajną, skromną i słabą osobą. Wiele godzin spędzała w klasztornej kaplicy głęboko zatopiona w modlitwie. Św. Eucharystia była Jej codzienną potrzebą. W 1932 r. otrzymuje stanowisko docenta w Niemieckim Instytucie Nauk Pedagogicznych w Munster. W 1933 r. zmuszona jest zrezygnować z tego stanowiska, ponieważ Naziści odbierają prawo nauczania Żydom. 14-go października 1933 r. wstępuje do Klasztoru Karmelitanek w Keulen. Uczynić to właściwie zamierzała już w 1922 r. Przy wdzianiu habitu zakonnego 15-go kwietnia 1934 r. otrzymuje imiona Teresa, Benedykta a cruce: Teresa pobłogosławiona przez Krzyż. Od tej pory prowadzi spokojne życie klasztorne modląc się i dokładnie, ale z pokorą wypełniając obowiązki. Wielkanoc, kwiecień 1938 r. składa wieczyste ślubowanie. W tym samym roku 31-go grudnia musi uchodzić do Holandii, ponieważ w Niemczech gwałtownie zaczęło się prześladowanie ludności żydowskiej. Przez zaprzyjaźnionego lekarza udaje się Jej przekroczyć granicę a następnie schronić w Klasztorze Karmelitanek w Echt. W jakiś czas później dociera do Echt Jej siostra Rosa, która po śmierci matki w 1936 r. przeszła również na wiarę katolicka. Rosa była odźwierną w klasztorze. W 1940 r. Niemcy napadają na Holandię i tu też zaczęło się prześladowanie ludności żydowskiej. Po odczytaniu listu biskupów holenderskich, w którym zawarty był sprzeciw deportacji Żydów, Edith Stein i Jej siostra zostały ujęte przez gestapo w Echt. Była to niedziela 2-go sierpnia 1942 r. około godz. 17.00. Na ul. Peyerstraat oczekiwał samochód, do którego pod eskortą dwóch uzbrojonych w karabiny żołnierzy zostały doprowadzone a następnie przetransportowane do Westerbork. W kilka dni później były już w drodze do Auschwitz (Oświęcim). 9-go sierpnia zostały stracone w komorze gazowej w obozie w Birkenau. W obozie, który powstał po przebudowie gospodarstwa rolnego pod nazwą „Biały Dom”. Papież Jan Paweł II w czasie wizyty w Keulen 1-go maja 1987 r. zaliczył Edith Stein w poczet błogosławionych. 11-go października 1998 r. została ogłoszona jako święta, aby być przykładem dla współczesnego człowieka.
MODLITWA
Boże, za wstawiennictwem ś. Siostry Edith Stein prosimy Cię, spójrz łaskawie z wysokości na Twój lud w naszych dniach. Wielu ludzi jest w poszukiwaniu źródła swego istnienia. Zechciej im za przykładem św. siostry Edith Stein wskazać drogę do Jezusa Chrystusa Syna Twego, który dla zbawienia wszystkich ludzi cierpiał i umarł na krzyżu a trzeciego dnia zmartwychwstał. On nam do Ciebie tą drogę utorował a św. siostra Edith Stein to wszystko w pokorze uznała. Pozwól i nam też to wszystko zrozumieć. Oto prosimy Cię Panie przez Chrystusa Pana naszego. Amen.
I
Kościół św. Landryka z 14-go wieku w stylu gotyckim z tryptykiem Edith Stein i Jej oryginalną szatą liturgiczną.
II
Klasztor Karmelitanek ul. Bovenstestr. 48.
Tablica upamiętniająca zaliczenia Edith Stein w poczet błogosławionych.
( Joop Utens, 1987).
Witraże z wizerunkiem Edith Stein.
(E. Laudy, 1992).
III
Pomnik upamiętniający ogłoszenie Edith Stein świętą, podarowany przez „Lions Echt”
(J.A. Schreus, A.J. Gottgens, 1998).
IV
Dom Gminy Echt.
Pomnik upamiętniający wojnę.
(Joop Utens, 1980).
V
Tablica pamiątkowa dla ulicy Peyerstr. 16.
(Joop Utens, 1999).
VI
OPIS TRASY “Cultuurhuis Edith Stein”
Początek tej trasy zaczyna się od Nieuwe Markt w Echt. Przy okazji zwiedzania można w tym miejscu zaparkować auto. Nieuwe Markt jest dość wyraźnie zaznaczony na tej karcie. W odległości ok. 450 m. od stacji kolejowej zaczyna się, też łatwy do odnalezienia punkt startowy naszej marszruty.
SZLAKIEM EDITH STEIN
1. Dom Gminy – Pomnik upamiętniający wojnę.
Jest to pomnik upamiętniający wszystkich pomordowanych w czasie wojny mieszkańców Echt, jak również Edith i Rosa Stein.
2. Tablica pamiatkowa – Peyerstraat.
Przy domu nr 16 znajduje się tablica pamiątkowa. Z tego miejsca gestapo zabrało Edith i Jej siostrę Rosa.
Następnie wędrujemy dalej w kierunku ul. Bovenstestraat.
3. Klasztor Karmelitanek.
Przy ulicy Bovenstestraat znajduje się Klasztor Karmelitanek, którego Kaplica jest codziennie otwarta.
Z prawej strony mijamy ul. Gelresttraat. Zaraz po tym, po lewej stronie przechodzimy w Hofakker. Po wejściu w ul. Harlindestraat skręcamy jeszcze raz w lewo i wreszcie odnajdujemy ul. Edith Stein. Ulica ta położona jest z tyłu za Klasztorem. Wracamy z powrotem na ul. Bovenstestraat i idziemy w kierunku Plats/Vrijthof.
4. Kościół św. Landryka.
Wchodząc na plac kościelny zauważamy pomnik poświęcony pamięci Edith Stein.
Jako ostatni punkt naszej wędrówki odwiedzając Kościół możemy obejrzeć tryptyk.
VII ŻYCIORYS
Edith Stein, urodzona 11-go października 1891 r. w Breslau (Wrocław). Była 11-tym dzieckiem Zygfryda i Augusty Stein- Courant, znanych z pobożności. Żydów. Edith była dobra studentka. Po ukończeniu Gimnazjum studiowała historię, psychologię i filozofię. Fascynowało Ją poszukiwanie prawdy o człowieku. W 1913 r. przenosi się do Gottyngen, aby studiować filozofię u prof. Edmunda Husserl. Uwieńczeniem tych studiów w 1916 r. we Freiburg był dyplom z najwyższym wyróżnieniem. Inne aspekty Jej bogatego życia to docentura (w Breslau, Spies, Munstern), asystentura u prof. Husserl i ćwiczenia w modlitwie, w której znajdowała duże wsparcie. Posiadanie daru łaski Bożej pomagało Jej w słuchaniu, pomaganiu i służeniu. Ważnym punktem w Jej życiu było przejście na wiarę katolicką. Pomysł ten a zarazem postanowienie zrodziły się po przeczytaniu autobiografii św. Teresy z Avila. 1-go stycznia 1922 r. w Bergzaberen przystępuje do chrztu i na chrzcie wybiera imię Teresa. 14-go października 1933 r. uspokojona wewnętrznie wstępuje do Klasztoru Karmelitanek w Keulen. Spod Jej ręki wychodzi wiele książek. W Klasztorze w Echt pisze swą ostatnia pracę „Nauka o Krzyżu”. Zajmuje Ją wciąż sprawa poprawienia pozycji kobiety. Od 31-go grudnia 1938 do 2-go sierpnia 1942 r. dużo czasu spędza w murach klasztornych przy ulicy Bovenstestraat w Echt. 2-go sierpnia 1942 r. razem z siostrą im. Rosa zostają aresztowane przez gestapo a następnie deportowane do obozu zagłady w Auschwitz (Oświęcim), gdzie giną męczeńską śmiercią w komorze gazowej. Przyczyną deportacji było odczytanie listu Episkopatu holenderskiego w dniu 26-go lipca 1942 r., w którym mocno zaprotestowano przeciw prześladowaniu ludności żydowskiej.
W dniu 1-go maja 1987 r. w Keulen, Papież Jan Paweł II zaliczył Karmelitankę siostrę Teresę Benedyktę od Krzyża w poczet błogosławionych.
11-go października 1998 r. na placu św. Piotra w Rzymie Papież Jan Paweł II ogłosił Ją świętą.
Z tej okazji 25-go października 1998 r. w Holandii odbyła się uroczystość w Kościele św. Landryka w Echt. Po tej uroczystości ulicami przeszedł milczący pochód, zamykający przy Klasztorze Karmelitanek w Echt jedną z największych manifestacji.
VIII CYTATY
- Są sprawy, które nawzajem można lepiej bez słów zrozumieć.
(Edith Stein) - Co nie leżało w moich planach włożył w nie Bóg.
(Edith Stein) - Naukę o Krzyżu możesz tylko wtedy urzeczywistnić, kiedy ten krzyż dokładnie cieleśnie doświadczysz.
(Edith Stein) - W ukrytym życiu też blask Światła doświadczyć. Spokojnym być a jednak pełnym ciepła.
Z „Edith Stein” H. Held - Towarzystwo im. Dr Edith Stein NL.
Relacja bankowa Towarzystwa: ABN-AMRO:
IBAN: NL23ABNA0437548813
BIC: ABNANL2A
Sekretariat: Pani J.B.E.M. Stassen-Myyrers
Berkelaarsweg 27, 6101 AV Echt
Telefon: 0475-482136 kom. 06-51085179
E-mail: jen.stassen@wxs.nl