Themadag zaterdag 13 november 2010
13 november 2010
Uitnodiging
U bent van harte welkom op onze jaarlijkse themadag welke zal plaatsvinden op zaterdag 13 november a.s. in “Zorgcentrum “De Egthe “ De Egthe 1 6101 EX Echt.
Het programma is als volgt:
Tussen 13.00 uur en 13.30 uur ontvangst van de deelnemers.
13.30 uur:
Welkom en inleiding van de themadag door de voorzitter van de
Stichting Z.E.H. Pastoor R. Kanke.
13.45 uur – 15.00 uur:
Prof. Dr. Herwig Arts S.J.
Thema van Pater Arts:
“ Zoektocht naar God en de spiritualiteit van Simone Weil “
Prof. Dr. Herwig Arts (1935) trad in 1953 in de orde der Jezuïeten, studeerde achtereenvolgens klassieke filologie, filosofie (München) en theologie (Leuven, Edinburg en Straatsburg).
In 1970 werd hij hoogleraar aan de universitaire faculteiten Sint-Ignatius te Antwerpen en in 1981 eveneens aan de K.U. Leuven. Hij doceerde in de Verenigde staten diverse cursussen over de bronnen van de westerse spiritualiteit en over hedendaagse mystiek.
in 1998 werd hij bekroond met de ‘Prijs voor het religieuze oeuvre’.
Zijn nieuwste boek “God vinden is niet evident “ is de spirituele zoektocht van Simone Weil en Ruth Burrows” Simone Weil was een tijdgenote van Edith Stein, eveneens joods maar niettegenstaande heel wat punten van overeenkomst, zijn er ook grote verschillen. In dit boek citeert Herwig Arts ook Edith Stein.
De website van Prof. Arts: www.herwigarts.be
15.00 uur- 15.30 uur Pauze met koffie en vlaai.
15.30 uur – 16.30 uur:
Prof. Dr. Ilse Kerremans OCDS
Thema van Mevrouw Kerremans:
“Edith Stein en haar doctoraatsverhandeling, Edith Stein en empathie “
Zoals bekend is Mevrouw Prof.Dr.Ilse Kerremans doctor in de geneeskunde met de specialisatie kinderchirurgie en levertransplantatie. Zij is bestuurslid van de Medical Women Association en lid van het Ethics Committee Eurotransplant te Leiden. Sinds jaren gegrepen door Edith Stein en de Karmelspiritualiteit . Verantwoordelijke in de Teresianische Karmel Gemeinschaft. Zij gaf reeds vele voordrachten in binnen en buitenland rond het thema van de feminisatie in de medische wereld en Edith Stein.
16.30 uur – 17.00 uur gelegenheid tot het stellen van vragen.
17.00 uur: Sluiting themadag.
Er zijn geen kosten aan deze middag verbonden, een vrijwillige bijdrage is natuurlijk altijd welkom.
Bij deelname graag vóór 8 november een berichtje naar het secretariaat.
Mevrouw J. Stassen Muyrers Berkelaarsweg 27 6101 AV Echt.
Tel: 0475.482.136 of 06.510.851.79
E-Mail: jen.stassen@wxs.nl
Evaluatie Edith Stein Themadag 13 november 2010.
Opening door Pastoor R. Kanke, hetgeen gevold werd door
Een spiritueel betoog van Prof. Dr. Herwig Arts S.J.
Thema van Pater Arts:
“ Zoektocht naar God en de spiritualiteit van Simone Weil “
Simone Weil, een Franse filosofe en mystica en Ruth Burrows, een Engelse Karmelites: twee vrouwen die vasthoudend naar God zochten en die hun zoektocht op een boeiende, overtuigende en gevatte wijze hebben beschreven. Professer Herwig Arts belichtte hun leven en werk, hij liet horen wat zij gemeen hebben en waarin zij verschillen en uniek zijn.
Beide zoeken en vinden hetzelfde einddoel, de warmte en het licht van Gods liefde.
Simone Weil tracht de omgeving waarin zij leeft zo onopvallend en duister mogelijk te houden om zich totaal te concentreren op Gods licht. Ruth Burrows blijft overtuigd dat zelfs het kleinste lichtje rondom ons een waardevolle voorbereiding kan zijn om de weg niet kwijt te raken. Voorwaarde is hierbij dat wij ons niet laten verblinden door verwarring stichtende nevenverschijnselen.
Voor Simone Weil was het zoeken naar de waarheid een zoeken naar God en was de liefde tot de waarheid een impliciete liefde tot God. Om met de woorden van Edith Stein te spreken: “Wie de waarheid zoekt, zoekt God, of hem dit nu duidelijk is of niet. “
Zij was een Joodse Franse auteur, filosofe en voorvechtster van mensen die het in de maatschappij door allerlei omstandigheden slecht ging; met een groot solidariteitsgevoel nam zij het op voor laag betaalde arbeiders en vernederden. Een overeenkomst met Edith Stein, die al op jonge leeftijd strijdbaar was voor de rechten van de vrouw. Tijdens WO II week zij uit naar Engeland, waar haar ascetische wijze van leven haar duur kwam te staan. Zij overleed daar op jonge leeftijd in een verpleeghuis. In haar studie en werken stond zij dicht bij het katholicisme, zij is echter een bewust ongedoopt Christen gebleven. De redenen hiervoor werden door Prof. Arts uitvoerig toegelicht.
Boeken van auteur Prof. Dr. Herwig Arts werden goed verkocht en door hem gesigneerd. De opbrengst van deze boekenverkoop gaat naar “De Ark” een wereldwijd project rond de begeleiding van mindervalide.
Tevens was bij onze boeken verkoopstand een originele eerste uitgave uit 1917 van de dissertatie “Zum Problem der Einfühlung “ van Edith Stein te zien. Zij promoveerde in 1917 – summa cum laude – bij Edmund Husserl.
Ilse Kerremans op het thema:
“Edith Stein en haar doctoraatsverhandeling. Edith Stein en empathie “
“Zum Problem der Einfühlung“
“Op 12 oktober 1891 werd ik, Edith Stein, dochter van de overleden koopman Siegfried Stein en zijn echtgenote Auguste, geboren Courant, geboren in Breslau. Ik ben Pruisisch staatsburger en Jodin” Met deze woorden begint de levensloop, geschreven door Edith Stein, in het nawoord van haar thesis tot het behalen van de titel van Doctor in de wijsbegeerte.
We kennen Edith Stein als een zeer rechtlijnige vrouw. Wanneer zij denkt verder te komen in Göttingen zal zij inderdaad 1913 Breslau verlaten en naar Göttingen trekken om daar te studeren bij de beroemde Prof. Husserl.
Het is voor haar helemaal niet moeilijk er vaste voet te krijgen, een kamer te vinden of contact te krijgen in de studentenwereld en ook niet met Adolf Reinach, de rechter hand van Husserl. “Ik was na de eerste ontmoeting zeer gelukkig en vervult van een diepe dankbaarheid. Het leek mij alsof ik nog nooit een mens met een dergelijke goedheid van hart had ontmoet. Dat mensen waarmee men verwant is of vrienden die men jarenlang kent ons liefde betonen, leek mij vanzelf sprekend. Hier was iets anders aan de hand. Het was als een eerste blik in een volledig andere wereld.”
Adolf Reinach, eveneens van Joodse afkomst had zich bekeerd tot het christendom en misschien had dit wel te doen met de andere wereld waar Edith naar verwijst.
Ook het eerste bezoek aan de Meester, Edmund Husserl was een groot succes.
Een moeilijk punt in de theorie van Husserl was de empathie: onze ervaring van andermans ervaring – de intersubjectiviteit. Dit zal het thema worden van Edith Stein’s thesis: Zum problem der Einfühlung. Om dit goed te kunnen begrijpen moeten we de invloed bestuderen van Adolf Reinach op het werk van Edith Stein. Edith Stein begint aan dit werk in 1914, tevens het begin van de WO I maar zij zal het werk onderbreken om als Rode Kruis vrijwilligster te werken in het veldhospitaal van Märisch Weisskirchen waardoor het eerst klaar is in de herfst van 1915. De verdediging volgt later.
Wat verstaat Edith Stein onder “Einfühlung”?
Volgens de definitie van Edith Stein is dit de“basis waarin alle vreemde handelingen begrepen kunnen worden” en dit steeds in betrekking tot andere mensen. Het gaat niet om inzicht waarbij men op rationele wijze de argumenten van de andere tracht te begrijpen.
Het is ook geen meevoelen. Ze geeft hier het voorbeeld van de vreugde met een medestudent die geslaagd is in zijn examen. Ik ben blij om het feit van het geslaagd examen. Einfühlung zou zijn dat ik die vreugde zelf gewaar wordt.
“Alleen wie zichzelf als persoon ervaart, een zinvol geheel, kan andere personen begrijpen” zo niet “sluiten wij ons op in een gevangenis van onze individualiteit, de anderen worden alleen maar een raadsel voor ons, of wat nog erger is, wij modelleren ze naar ons beeld en vervalsen als dusdanig
Deze invoelende omgang met andere mensen, mensen met andere waarden waardoor ik misschien ervaar dat mij iets ontbreekt, heeft Edith Stein persoonlijk ervaren in de ontmoeting met diep gelovige mensen. Het echtpaar Reinach, Reinachs zuster Pauline, de fenomenoloog Max Scheler zijn allemaal voorbeelden van mensen die de mening waren dat alleen godsdienst, de dienst aan God, de mens tot mens maakt.
Edith Stein kijkt bewonderend naar hen op: niet meer de wetenschap staat op de voorgrond maar de mens als geheel.
Zelf schrijft zij “Zo krijg ik “einfühlend” een inzicht in het type van de ‘Homo religiosus’, die mij wezensvreemd is, en ik begrijp hem, hoewel dat datgene wat me daar tegemoet komt, altijd onvervuld zal blijven.” “Einfühlung”. Het is een luisteren naar, een smaken van het Woord Gods.
Edith Stein schreef haar thesis in een periode van haar leven waar we haar zeker niet als vroom kunnen bestempelen, toch kan de wijze waarop zij de “Einfühlung” analyseert van grote betekenis zijn voor ons geloofsleven en heeft dit in onze tijd zeker niet aan actualiteit verloren.
30 maart 1917 promoveert Edith Stein summa cum laude tot doctor in de filosofie.
Tot slot volgde een dankwoord van Mevrouw Stassen Muyrers met o.m. de woorden:
Staan wij nog even stil bij vrouwen zoals Simone Weil, Ruth Burrows en Edith Stein, die aan de twee noties van de empathie en de radicale gelijkwaardigheid van man en vrouw de ontberende filosofische basis gaven. Deze vrouwen hebben zich niet beperkt tot het ontwikkelen van een filosofisch systeem: ze legden hun gedachten ook in dagboekaantekeningen, boeken, brieven, en gedichten vast.
De meeste vrouwen konden tot ver in de twintigste eeuw geen officiële loopbaan als filosoof volgen. Tot aan de negentiende eeuw mochten zij zich niet aan een universiteit laten inschrijven. Aan de universiteiten van Oxford en Cambridge mochten vrouwen wel examens afleggen en promoveren, maar tot eind jaren veertig van de vorige eeuw kregen ze geen graad. Hoogleraar konden ze daardoor niet worden.
Edith Stein, Simone Weil en Ruth Burrows, briljante filosofen uit de 20e eeuw welke tot heden nog steeds een spirituele wegwijzer zijn in het gelovige zoeken van deze tijd.
Graag wil ik wil Prof. Dr. Ilse Kerremans en Prof. Dr. Herwig Arts, namens de Stichting Dr. Edith Stein Echt en óók namens u allen, heel hartelijk danken voor hun boeiende spirituele betogen. In deze – zeker niet gemakkelijke tijden – hebben wij op economisch, politiek en Christelijk terrein elkander hard nodig. Óók dit is een vorm van empathie of meevoelen met de ander om het in de geest van Edith Stein te zeggen.
Sluiting van de middag volgde.
De themadag 2010 was, door de medewerking van twee professionele referenten, van een bijzonder hoog niveau en werd druk bezocht. De Stichting Dr. Edith Stein Echt kan hier weer met gepaste trots op terugkijken
Een foto-impressie :
